Malta, deel 7: Crafts Village en Mdina

Op vrijdag 7 juli 2006 zijn we een ganse dag op stap geweest om de zogenaamde ‘highlights’ van Malta te bezichten. Ik ga dit verslag echter splitsen over twee dagen, want het is, met de foto's er bij, wel een heel lang verslag geworden.
Dus vandaag: deel 1:

Onze eerste stop brengt ons naar een typische toeristenplaats: het ‘Ta’Qali Crafts Village’.
Toen de Engelsen zich terugtrokken uit Malta kwamen er natuurlijk heel wat militaire domeinen leeg te staan. En daar heeft men dus gebruik van gemaakt om er zo’n handwerkcentrum in onder te brengen. Een deel van de werkgelegenheid viel dus weg doordat het leger vertrok, maar men creëerde er een andere soort van werkgelegenheid voor in de plaats, en de gebouwen kregen ook een nuttige bestemming.
Je kan er handwerkers aan het werk zien terwijl ze allerlei dingen maken, gaande van filigraanwerk in zilver, tot glasblazen, het maken van ridderharnassen, pottenbakken, kantwerk, enz… En natuurlijk kan je het ook allemaal ter plaatse kopen.

Gelukkig blijven we hier niet te lang hangen, en rijden we verder naar de ‘stille’ stad Mdina (spreek uit: Imdina). De Arabieren gaven deze stad de naam ‘Mdina’, wat dus ‘stad’ wil zeggen. Tot 1530 was dit de hoofdstad van Malta.
De Feniciërs hebben deze stad gesticht rond 800 v.C. Rond 870 begonnen de Arabieren met het bouwen van vestingwerken om de stad te beschermen tegen indringers, en ook de Johannieter ridders bouwden dit nog verder uit, terwijl ze ook nog andere faciliteiten bouwden. Zij verkozen echter een andere hoofdstad, Valletta, omdat ze dan dicht bij hun vloot zouden kunnen blijven, Mdina ligt namelijk een tiental kilometer het binnenland in.
De adel bleef echter de voorkeur geven aan Mdina, en bleeft dus daar wonen.

Men noemt Mdina ook ‘de stille stad’, en dat komt omdat er geen gemotoriseerde voertuigen in de stad mogen (tenzij de plaatselijke vergunninghouders). Je kan er wel een rondrit maken met de koets.
De stad doet heel erg middeleeuws aan, met smalle straatjes en statige huizen.

De smalle straatjes zorgen voor heerlijke schaduw!

Binnenplaats van het Vilhena Palace, het gastenhuis van de grootmeester Fra Antonio Manoel de Vilhena. Tegenwoordig is het natuurhistorisch museum in dit fraaie pand gevestigd.

Op het einde van de hoofdstraat vind je Bastion Square, bij de Bastion Esplanade, waar je een schitterend zicht hebt op de wijde omgeving!


Prachtig zicht op de omgeving, maar spijtig genoeg was het wat bewolkt.

In de verte zie je de koepelkerk van Mosta

(zie het 2de deel van het verslag van deze dag)

En ja hoor, ook Mdina heeft een kerk: de Sint Paulus Kathedraal. En zoals we al gewend zijn: aan de buitenkant heel erg sober gebouwd, aan de binnenkant overdadig versierd, en eerder donker.
In deze kathedraal zou de basis van het katholieke geloof van Malta gelegd zijn.
Ook in deze kerk zien we in de vloer weer heel wat graven verwerkt die ingelegd zijn met marmer. Eigenlijk kan je telkens een aantal ‘thema’s’ onderscheiden in de tekeningen:

Tekeningen die vooral het wapenschild van de familie toonden

Mooie tekeningen van personen (heiligen)

Eerder ‘lugubere’ tekeningen van skeletten of schedels

Deze decoraties zijn allen gemaakt van ingelegd marmer, wat dus geïmporteerd moest worden.

Morgen dus het vervolg van deze dag: de Dingli Kliffen, Mosta, en de Malta Experience.

Malta, deel 6: Blue Grotto en Marsaxlokk

Donderdag 6 juli 2006 bezochten we de Blue Grotto en het havenstadje Marsaxlokk (spreek uit: Marsashlok)

In een land dat grotendeels leeft van het toerisme, kan ik begrijpen dat wàt dan ook wat maar enigszins in de smaak zou kunnen vallen van toeristen, ook daadwerkelijk toeristische geëxploiteerd wordt. En zo komt het dat we naar Wied iz-Zurrieq rijden, om een bezoek te brengen aan de Blue Grotto.
Niet dat het daar niet mooi is hoor, daar niet van! Maar als je net al Azur Window bezocht hebt, en daar al een boottochtje gemaakt hebt, dan heeft deze uitstap weinig nieuws te bieden. Variatie op een thema, je weet wel.
Ach, het feit dat we weer met zo’n klein motorbootje over het water dobberen, zodat de frisse waterdruppels in ons gezicht spatten, en het koelere windje dat op zee je lichaam komt strelen, dat zijn gewaarwordingen die bij dergelijke temperaturen van 35 à 40°C toch wel welkom zijn. Daar zullen we het dan maar voor doen zeker?! Maar indien je zelf dus een trip plant naar Malta: ik zou de voorkeur geven aan Azur Window, omdat je daar ook nog Fungus Rock hebt, én het uitzicht is er toch nét iets mooier.
Het water is dus weer heel erg blauw. We hebben een paar foto’s gemaakt:

Nadien rijden we door naar Marsaxlokk.
“Marsa” wil dus “haven” zeggen. (en "xlokk" = "sirocco", de warme wind)
“Marsa” is een naam die je wel meer tegen komt in verband met een haven: Marseille (Frankrijk), maar ook in Malta: Marsalforn (op Gozo), Marsascala (in het Zuiden van het eiland), maar denk ook nog aan de havenrondvaart van gisteren: die startte in de Marsamxett harbour.
Terug naar Marsaxlokk:

Dit dorpje ligt aan een baai die bescherming biedt tegen de zee. Vandaar dat Marsaxlokk uit is kunnen groeien tot de grootste vissershaven van Malta. Zwaardvis is een vis die hier zeer veel gevangen wordt. We hebben deze dan ook uitvoerig kunnen proeven tijdens onze reis, en ik moet zeggen dat ik het lekker vond, vooral als deze gegrild werd.
In de baai zie je heel wat ‘luzzu’ dobberen. De ‘luzzu’ is zo’n Maltese boot, waarvan het ontwerp terug gaat tot in de tijd van de Feniciërs. Typische zie je ze met 3 kleuren: kleuren zijn blauw (de zee), geel (de zon) en groen (het land), én er staat steeds op de boeg steeds een oog geschilderd. Dit is het oog van Osiris

Dagelijks is hier aan de haven een typisch toeristisch marktje te vinden. Dankbaar maken we daar dan maar gebruik van om de souvenirs aan te kopen die we mee naar huis wensen te nemen. Gelukkig had de gids ons goede uitleg gegeven over de Maltese kant, anders hadden we een vriendin blij gemaakt met een tafelloper ‘made in China’. Nu kiezen we er de Maltese uit, én kopen we er ook nog eentje voor onszelf. En hmmmm, hun nougat is ook heel lekker. Het is van die malse, mét noten er in, én met honing.
Aan een kraampje dat drank verkoopt, mogen we de lokale likeuren proeven. Wij geven de voorkeur aan Bajtra, een drank op basis van de vruchten van de vele cactussen die op Malta bloeien. Smaakt lekker fris, de smaak ligt ergens tussen mango en watermeloen in. We hebben er ook terug thuis al lekker van geproefd (de fles is ondertussen half leeg –of half vol, indien je het optimistischer wilt bekijken-).

Malta, deel 5: havenrondvaart + Upper Barracca Gardens

Op woensdag 5 juli maakten we een havenrondvaart.
Zoals reeds gezegd, ligt de hoofdstad Valletta op een natuurlijk schiereiland. Gevolg daarvan is dat het twee natuurlijke havens heeft. Op het kaartje hier onder zie je links van Valletta de Marsamxett (spreek uit: Marsamsjet) haven, en rechts de Grand Harbour (waar de grote zeeschepen en cruiseschepen binnen komen).


Voor jullie gemak heb ik deze tekening op het internet gezocht, zodat je een beetje een zicht krijgt op de havenrondvaart

We vertrekken vanuit de Marsamxett haven, zittend boven op het dek, in de stralende zon die tijdens gans onze reis ons gezelschap zou zijn, aan boord van een boot van Captain Morgan Cruises (tesamen met Allied de grootste rederij voor rondvaarten allerhande)

Tijdens de rondvaart krijg je een geweldig mooi zicht op de versterkte muren en de diverse forten die ter bescherming rond Valletta en omgeving gebouwd zijn; Fort Tigne, Fort Manoel, om dan via Fort Saint Elmo de bocht rond Valletta te maken, en zo in de Grand Harbour terecht te komen met Fort Ricasoli en Fort Saint Angelo.
Tevens denk je dat Valletta een grote stad is, maar uiteindelijk blijkt gewoon dat een aantal steden naadloos in elkaar over gaan: Sliema, Gzira, Pieta’, Valletta, Marsa, én de drie ‘zustersteden’ van Valletta: Cospicua, Senglea en Vittoriosa.

Hier volgt een foto-verslag:


DEEL 1: DE MARSAMXETT HAVEN


Fort Manoel
Gebouwd door de ridders tussen 1723-1755, in de vorm van een ster, door de Portugese Grootmeest Manoel de Vilhena.
Het fort heeft een belangrijke rol gespeeld ten tijde van de Johannieters, maar ook nog tijdens de tweede Wererldoorlog!
Hier heb je nog een mooi bovenaanzicht.


De toren is van de Anglikaanse kerk, de koepel van de Karmelieten kerk (en er zijn nog hopen kerken meer in Valletta, net zoals overal op Malta)


Fort Saint Elmo
Hier was reeds een versterking toen de Johannieters op Malta kwamen, maar zij hebben deze versterking nog verder uitgebouwd.
Wil je er nog meer over weten, dan kan je dat hier lezen.



Overal rond de stad zie je dergelijke versterkte muren


Even een kijkje achterom, richting de (Middellandse) zee ....

En zo varen we rond Fort Saint Elmo, het uiterste topje van het schiereilandje Valletta, en gaan we de tweede haven in:

DEEL 2: DE GRAND HARBOUR


Fort Saint Elmo


Het Chinese dok.
De scheepsherstellingswerken zijn een belangrijke bron van inkomsten voor de Maltezers.
Dit dok kreeg zijn naam 'Chinese dok' omdat China in 1972 een renteloze lange-termijn lening gaf die er toe geleid heeft dat zij dit droogdok konden bouwen.
Er kunnen boten in hersteld worden tot 300.000 ton, wat dus werkelijk heel wat is!
Grappig detail: boven op die kraan zie je dus allerlei Chinese tekens staan (maar dat is spijtig genoeg op foto niet te zien)


Zicht op het Chinese Dok vanop de Upper Barraca Gardens


Malta heeft twee elektriciteitscentrales. Dit is er één van.
Grappig is dat je vooraan in het water boten ziet die helemaal verroest zijn en dus reeds half gezonken in het water liggen (maar dat is op deze foto misschien niet zo duidelijk te zien).


Onze zoon, met op de achtergrond de gebouwen van de Fishmarket.


In de verte: Fort Ricasoli, het laatste fort dat tegen de Middellandse Zee ligt.
Dit is het laatste fort dat de Ridders gebouwd hebben (in 1670). Het fort draagt de naam van zijn geldschieter: ridder/broeder Giovanni Francesco.


Nog een zicht op de haven.


Twee van de 'zustersteden': links Vittoriosa en rechts Senglea.


De Lower Barracca Gardens met de Siege Bell (dat ronde gebouwtje links)

De Siege Bell is een recent momument, uit 1992. Het werd ingewijd door koningin Elizabeth II ter ere van de slachtoffers die gevallen zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog. Elke middag luidt men de bel.
Het tuinencomplex van de Lowar Barracca Gardens werd aanvankelijk door de ridders gebruikt om hun oefeningen te houden.
Het heeft een mausoleum met 14 Dorische zuilen dat herinnert aan de eerste Britse hoge consul die na de capitulatie van de napoleontische troepen (jaja, die heeft hier ook al gezeten!) op het eiland geïnstalleerd werd.

Nog een zicht op de Lower Barracca Gardens


De Upper Barracca Gardens (met die rondbogen, recht boven de boeg van het schip, rechts naast die grote 'kloof' met boog)
Deze tuin was een gift van (weeral) een 18de eeuwe Johannieter ridder.
Je hebt er een schitterend zicht op de Grand Harbour (zie ook foto's in deel 3: Upper Barracca Gardens)

In het midden zie je ook een diepe kloof, met een bruggetje er over. Dit zou de grootste (diepste) kloof zijn die toen in die tijd ooit door mensen gemaakt was. Deze kloof diende om het schiereiland beter te kunnen beschermen in tijden van oorlog.
Het is nu misschien moeilijk om je dat in te beelden omdat er geen enkele vierkante meter onbebouwd is gebleven, maar ten tijde van de Johannieters was Valletta (en Malta in het algemeen) niet zo druk bevolkt en druk bebouwd.


Eén van de vele wachttorens op de muren rond Valletta.
Van dichtbij zou je kunne zien dat boven die 'raampjes' telkens een oor en een oog zijn uitgehouwen: om aan te geven dat de wachters oren en ogen goed open moesten houden!


Een zicht op zusterstad Senglea

Wij vonden dit een meer dan geslaagde tocht, zeker een aanrader als je Valletta bezoekt. Vanop het water krijg je een mooi zicht op de omgeving en komt de geschiedenis een stukje meer tot leven.

DEEL 3: DE UPPER BARRACCA GARDENS
De laatste dag van onze vakantie hebben we ook nog een uitstapje gemaakt naar Valletta, en brachten we een bezoek aan de Upper Barraca Gardens.
Je hebt daar werkelijk een prachtig uitzicht op de Grand Harbour, getuige deze foto's:


Echtgenoot en Zoonlief


Zicht op Senglea vanop de Upper Barraca Gardens






Zicht op de haveningang met de Middellandse Zee

Malta, deel 4: het eiland Gozo

Dinsdag 4 juli 2006, daguitstap naar het eiland Gozo

The 4th of July… Snif snif snif! Hadden altijd gehoopt dat we deze zouden vieren in Amerika; overdag naar de Parade gaan kijken, ondertussen zwaaiend met het Amerikaanse vlaggetje dat we in 2000 meegebracht hebben van de Parade in Michigan City, ’s avonds naar het vuurwerk, en ook de BBQ zouden we niet vergeten… Maar neen, we zaten in Malta, en daar vieren ze geen 4th of July.
In plaats daarvan maakten we een uitstap naar het eiland Gozo (dat ook bij Malta hoort). Het was een schitterende uitstap, dat wel, maar we hopen nogmaals om de volgende 4de juli met ons vlaggetje in Amerika te staan! (en niet omdat we daar op reis zijn!)

We nemen de veerboot naar Gozo. En al heel snel wordt duidelijk dat Gozo toch verschilt in uitzicht van Malta; je ziet er een heel aantal ‘tafelbergen’, het is er veel groener, de dorpjes zijn nog dorpjes op zich (zonder dat ze naadloos in elkaar over gaan). En het is er veel rustiger dan op Malta!
3/5de van de landbouwproductie op Malta komt van Gozo, dit terwijl Gozo toch aanzienlijk kleiner is dan Malta (zie kaart van eergisteren).



In Malta kan je een aantal megalitische tempels vinden, die allen op de werelderfgoed lijst van UNESCO staan. (Je kan daar per land een overzichtje krijgen van wat er op die lijst staat, België, Nederland én de Verenigde Staten staan er ook op vermeld)

Men zegt dat deze tempels de oudste vrijstaande stenen monumenten ter wereld zijn. Ze zijn gemaakt van kalksteen, de enige natuurlijke rijkdom die in de Maltese bodem zit (je kan enkel letterlijk zeggen dat een Maltees ‘steenrijk’ is) en waar men heden ten dage nog steeds de blokken uit zaagt die men gebruikt om huizen te bouwen. (vandaar ook dat men in de loop der geschiedenis Malta wel eens het ‘honingkleurige’ eiland noemde: alles is gebouwd in de gelige kalksteen)

Het megalitisch tempelcomplex van Ggantija ligt bovenop een helling. De plaatselijke legende zegt dat ze in één nacht door de reuzin Sansuna gebouwd zijn. Op haar ene schouder nam ze de grote rotsblokken, terwijl ze op haar andere schouder haar kind had zitten.
Wetenschappers gaan er van uit dat zo’n 5500 jaar gelden met de bouw gestart werd, dus rond 3600 v.C., lang voor de eerste piramide werd gebouwd, lang voor Stonehenge ontstond!
In die tijd kende de mens nog geen ijzeren werktuigen, noch het wiel of de takel. Desondanks slaagde men er toch in om een voor die tijd complexe constructie te bouwen. De tempel was zo’n 6 tot 8 meter hoog, en de rotsblokken haalde men uit een steengroeve zo’n 5 km verderop.
Het tempelcomplex bestaat uit drie delen, die met elkaar verbonden zijn maar in die in verschillende periodes gebouwd zijn geweest. De ‘jongste’ tempel dateert van rond 2000 v.C.


Je moet je hoofd amper bukken om hier binnen te gaan!

Bovenaanzicht

Foto geleend van op internet

Nadien trekken we naar de Gozitaanse hoofdstad Victoria. De stad noemde aanvankelijk Rabat (Arabisch voor ‘voorstad’). In 1897 wijzigde men de naam ter ere van het diamanten jubileum van de Britse koningin Victoria, maar de Gozitanen -beetje koppig én trots dat ze zijn- noemen het nog steeds Rabat.

De stad is eigenlijk ontstaan vanuit de Cittadella. Johannieter ridders fortificeerden de citadel omdat ze de bewonder wilden beschermen. De stad werd voordien meermaals geplunderd, en de bewoners als slaven afgevoerd.
Vanop deze Citadel heb je een prachtig zicht op de omgeving, omdat de stad gebouwd is op een 140 m hoge tafelberg. (zie ook eerste foto in dit bericht)

Door de smalle en schaduwrijke straten wandelen we naar de door Lorenzo Gafa ontworpen kathedraal van Victoria.

Van buiten weer heel eenvoudig, binnen weer overdadig versierd. En ook hier vinden we weer de met marmer ingelegde graven. Al het marmer moest trouwens ingevoerd worden, want er zit geen marmer in de Maltese bodem.

Grappig is dat je, wanneer je in de kerk staat, je denkt dat er een koepel is. Maar als je pal onder de koepel gaat staan, dan zie je dat dit zo’n ‘'trompe de l'oeil' is. En ja hoor, ook buiten, als we over de muren van de citadel wandelen, zie je heel duidelijk dat er geen koepel op de kerk staat.

Je kan het niet zo heel goed zien op deze foto, maar helemaal links zie je zo'n soort van 'platte schijf' op het dak van de kerk. Dat is waar de 'koepel' is.

In een plaatselijke bioscoop bekijken we de documentaire film ‘Gozo 360°’ (waarbij zoonlief opmerkt dat dat inderdaad wel eens de temperatuur zou kunnen zijn momenteel –we hebben dus ook ginder een ware hittegolf moeten doorstaan). De koelte in de bioscoop kwam welkom, de film zelf vond ik niet echt de moeite waard, maar als je vooraf niets gelezen hebt over Gozo zal het best wel informatief geweest zijn.

En dan zetten we koers naar Dwejra, aan de kust. We hebben geluk, want het is een rustige zee, waardoor we tesamen met een andere Vlaamse familie een bootje kunnen charteren om naar de Azur Window te varen. De rotsen bestaan uit kalksteen, en door de eeuwen heen heeft de wind en het zeewater in deze rotsen een gat weggesleten, net alsof je nu door een venster naar de azuurblauwe zee kijkt (of bedoelen ze de azuurblauwe lucht?).
Het kleine bootje deint op en neer door de zee, en de spatten van het zeewater bieden wederom een heerlijke verfrissing. En het water, dat is werkelijk heel fel blauw! Dat komt eigenlijk doordat de bodem van de zee daar wit is, en de lucht daardoor heel blauw weerspiegeld kan worden in het water. Een bijkomend effect is ook dat je denkt dat het op sommige plaatsen helemaal niet zo diep is -omdat je met gemak tot op de bodem kan kijken waar je tientallen visjes ziet zwemmen- maar onze 'kapitein' wist te zeggen dat het daar toch makkelijk 5 à 6 meter diep was, terwijl wij dachten aan een meter of 2.

Azur Window

Het felblauwe water

Nadien gaan we Azur Window eens langs de andere kant trachten te benaderen, over land. Zoonlief had er een hele klimpartij over vlijmscherpe rotsen (én een natte broek) voor over:

Een klein beetje verderop in het water ligt ‘Fungus Rock’. Dit is een rots waarop een zeer specifieke paddestoel groeit, de Cynomorium coccineum.
Op de foto lijkt het of de rots verbonden is met het land, maar dat is niet zo.
De Johannieters bouwden in 1651 een wachttoren om deze rots te bewaken. Men dacht toen immers dat deze plant een geneeskrachtige werking had, en dat deze kon gebruikt werden om bloedingen te stelpen en om maagzweren te genezen (maar ondertussen weet men wel beter). Om de paddestoel te kunnen oogstten, bouwden zij een kabelbaan die de 35 m die de rots scheidt van het vasteland moest overbruggen.
Indien je betrapt werd op het (pogen tot) stelen van zo’n plantje, dan werd je als straf voor 3 jaar als roeier naar een galeischip van de Johannieters gezonden. Concreet kwam dit neer op de doodstraf, want slechts zelden wist iemand dit te overleven.

Weerom een fotootje geleend van op het internet, om Fungus Rock te laten zien. We zijn namelijk zelf vergeten om daar een foto van te maken.

Het gaat om dat stuk rots zowat in het midden van de foto, dus niet om die steile klippen op de achtergrond.

Malta, deel 3: Valletta

Maandag 3 juli 2007, bezoek aan de hoofdstad Valletta

Malta’s hoofstad, Valletta, ligt op het schiereiland tussen de twee prachtige natuurlijke havens Grand Harbour en Marsamxett Harbour (waarover later meer, tijdens het deel van de havenrondvaart).
Je ziet overal hoge vestigingsmuren. Geen enkele stad was op het einde van de 17 eeuw zo weerbaar als Valletta.



We wandelen via de City Gate Valletta binnen, en brengen allereerst een bezoekje aan de idyllische Upper Baracca Gardens. Je staat hier op een hoog gelegen punt van de stad en hebt daardoor een panoramisch zicht op op de Grand Harbour en de drie zustersteden Vittoriosa, Senglea en Cospicua (welke allen naadloos schijnen over te gaan in elkaar).

Zoonlief kijkt vanop de Upper Barraca Gardens naar de Grand Harbour

Deze tuin werd in 1775 aangelegd.

We komen langs de “Auberge de Castille”, een schitterend barrok gebouw uit de 18de eeuw. Destijds was het het paleis van de Johannieters die afkomstig waren uit Portugal en de Spaanse streken Castilië en Leon. Tegenwoordig is het de zetel van de minister-president, vandaar ook de bewaking aan de deuren.

Auberge de Castille

Daarna wandelen we door de oude binnenstad tot aan de Saint John’s Co-Cathedral. Deze barokkerk werd tussen 1573 en 1578 gebouwd, en zo eenvoudig als ze er uit ziet langs de buitenkant, zo druk gedecoreerd is ze aan de binnenkant. Aangezien dit de hoofdkerk was van de Johannieterorde, vind je in de kerk meer dan 400 riddergraven, allen prachtig gedecoreerd met taferelen in ingelegd marmer.
In één van de zijkapellen kan je het meesterwerk van Caravaggio bewonderen: “De onthoofding van Johannes De Doper”, uit 1608. Het is een prachtig schilderij dat een schitterend spel heeft van licht en schaduw.

Saint Johns Co Cathedral

Verder bezoeken we ook nog de Grandmaster’s Palace (2de helft 16de eeuw)
Aan het hoofd van de Johannieterorde stond een voor het leven gekozen Grootmeester. Deze verbleef in een groots en luisterrijk paleis waar tegenwoordig het Maltese Parlement zetelt.
Het paleis is gebouwd rond twee binnentuinen.

In de gangen staan allemaal harnassen van (oh zo kleine!!!) ridders.
Er is ook een zaal met prachtige wandtapijten.



Wat een kleine riddertjes!

(om één of andere reden lukt het mij niet om deze foto gedraaid te krijgen, alhoewel Photobucket hem wel gedraaid weergeeft. Ach tja, draaien jullie je computerscherm dan maar eventjes, hahaha!)